Krabben doe je zo!

In een vorig bericht hebben we het scratchen en turntablism al aangehaald. Maar wat zijn nou de veelgebuikte technieken om ‘even te krabben’?
Welaan: er zijn verschillende mogelijkheden om de draaitafel als instrument te gebruiken.
Hieronder loop ik er een aantal met je door. Uiteraard is de lijst niet volledig…

Scratching (met één plaat en dus ook één geluid)
Het handmatig op en neer bewegen van de plaat waardoor een scratchend – krassend – geluid ontstaat. In principe is dit een ritmisch en dus niet-melodisch geluid, maar de gevorderden slagen er met wat oefening en een goed gehoor in om met de juiste snelheid bij het bewegen de toonhoogte van het scratchen te variëren. Bovendien kunnen samples van instrumenten op platen dusdanig bewerkt worden dat er een heuse melodie gescratched kan worden.
Daarvoor maken sommige DJ’s gebruik van de ‘clocktave’, een plaat met octaven van verschillende instrumenten na elkaar, die ieder telkens precies één ronde van de plaat meegaan. Door die te gebruiken, kunnen melodielijnen nagebootst worden. In het begintijdperk werden dit soort trucks uitgehaald met de zogenaamde 'testtonen' op hifi-stereo-afstelplaten (‘left channel on’, weetjewel) door via de pitch-control de hoogten ervan te variëren. Dat dit vaak erg primitief klonk is duidelijk, maar creatief was her zeker!

Oh ja, er zijn heel wat afgeleide scratchtechnieken: baby scratch, tear scratch, scribble scratch, chirp scratch, hydrophonic scratch, transformer scratch, flare scratch, crab scratch, tweak scratch, euro scratch, etc. Je gaat er van achter je oren krabben…

(Beat)Juggling (met 2 platen tegelijk)
Het creëren van een nieuw ritme door de beats van twee verschillende platen af te wisselen. De crossfader gaat hierbij razendsnel te keer. Je kop erbij houden is wel een voorwaarde…
Oorspronkelijk jugglede de DJ met twee identieke platen om zo het nummer te verlengen of echo-grappen dat wel upbeats toe te voegen.

Routines
Het afwisselen van scratchen, jugglen, test-tonen, body-tricks en alle andere denkbare tucs en gimmicks om het publiek te vermaken. In geval van een battle (wedstrijd) wordt alles uit de kast gehaald om de tegenstander zoveel mogelijk te intimideren van de tegenstander, waarbij ook het ‘dissen’ (je tegenstander verbaal dan wel via de kreten op plaat te bespotten) erg populair is.

Teams / Bands
Een soort van orkest van minimaal twee turntablists, die samen tegelijkertijd een muzikale compositie maken, waarbij elk lid met zijn draaitafel een instrument nabootst dan wel een nieuw instrument creëert.

Was het voorheen nog nodig om alles met behulp van vinyl te doen, tegenwoordig zijn er naast de CD-spelers met vinyl-simulatie veel softwarepakketten te koop, die het afspelen van digitale muziek (of geluidseffecten, interviews of wat je ook maar bedenkt) laten klinken alsof de naald in de groef loopt. De draaitafel als interface dus. Zodoende kunnen DJ’s dingen doen, die met keyboard en muis onmogelijk zijn. Scratch-software als Final Scratch, Mixxx, Serato Scratch Live, Virtual DJ, M-Audio Torq, en Digital Scratch zijn enkele voorbeelden.
Scratching wordt op die manier gewoon een geluidseffect als flanging met alle technische uitbreidingen van dien. The cat scratcht the curls from the stairs ?