donderdag 5 maart 2009

Waarom heb je het gedaan?


Was er in de muziekwereld van grofweg voor 1975 nog sprake van een heldere scheiding (soul- en bluesmuziek werd door zwarte muzikanten gemaakt en de rest door blanken); de komst van het discotijdperk deed die scheidslijnen vervagen. Ook whities konden ineens swingende, dansbare klanken voortbrengen. De Bee Gees zijn misschien wel het beste (commerciële) voorbeeld, maar ook Abba boerde goed met hun handvol op discoleest geschoeide dansvloerhits. Vraag Madonna maar eens!
Het zwart/wit-denken was overigens jaren daarvoor ook bij platenlabel Motown al overboord gegooid. Het volledig uit blanken bestaande Rare Earth immers, scoorde via de platenmaatschappij uit Detroit een aardige trits hits, waarvan ‘Get Ready’ verreweg de bekendste is. En uit Schotland kwam de Average White Band (nomen est omen?) aanzetten met een partij onweerstaanbare funky grooves, aangevoerd door ‘Pick Up The Pieces’ als absolute aanrader.
Om nu niet te verzanden in een hele reeks voorbeelden (misschien een leuk idee voor een volgende episode?) schakelen we meteen over naar een van de meest onweerstaanbare funk-/discohits uit de jaren zeventig, die nota bene gemaakt werd door een van oorsprong Britse witte rockband.

Elmer Gantry (zijn echte naam is name Dave Terry) was de leider van Elmer Gantry’s Velvet Opera, een niet zo bekend Engels bandje met een paar geflopte singles op zijn naam. Kirby (wiens echte naam Graham Gregory luidt), was lid van de experimentele band Curved Air, waar ook Police-drummer Steward Copeland nog een blauwe maandag bij heeft gemept. Dave en Graham begonnen samen een band, die vlak voor het uitbrengen van een goed ontvangen eerste album op een nogal rare manier bekend werden. Wat was het geval?

In 1974 waren er nogal wat interne spanningen in de Engelse bluesband Fleetwood Mac. Later zou die band samen gaan werken met Lindsey Buckingham en Stevie Nicks, naar Amerika verhuizen en heel veel albums verkopen, maar in de eerste helft van de jaren zeventig moest Amerika nog stapje voor stapje veroverd worden met veel optredens. Hun manager Clifford Davis moest met lede ogen aanzien dat de spanningen binnen de band de zojuist gestarte Amerikaanse tournee ondermijnde, aangezien een van de gezichtsbepalende mannen, Bob Welch, de band de rug had toegekeerd. Davis bedacht een bizarre list. Hij beschouwde zichzelf als de enige eigenaar van de groepsnaam en vond dat hij daarom ook het recht had om onder die naam een andere band op pad te sturen, die de tournee in de States zou afmaken in plaats van de officiële, gehavende en ruziënde band. Een slechte keuze zo bleek later, want hordes teleurgestelde fans en een jaren durende rechtszaak tegen de originele leden van Fleetwood Mac waren het gevolg.

Maar die band was op zich wel goed. Zanger/componist Elmer Gantry (die zich zo noemde als eerbetoon aan het karakter uit de Burt Lancaster movie ‘Elmer Gantry’) zong bij Elmer Gantry’s Velvet Opera en nam ook nog het nummer “Psychobabble” op, dat later nog verscheen op Alan Parsons Projects album “Eye in the Sky”. De jonge gitarist/componist Kirby en hij vormden een goed team. Bassist Steve Emery en drummer Jim Russell completeerden het kwartet. Versterking kwam er van de blazers Mike Bailey en Ron Carthy; saxofonisten Mick Eve en Chris Mercer plus toetsenist John Cook. Ze noemden zich Stretch.

Met hun debuutalbum en de onweerstaanbare hitsingle ‘Why Did You Do It’, die zowel in Nederland als hun thuisland een grote hit werd, leek de band een gouden toekomst tegemoet te gaan. Helaas pakte het anders uit… De albums die volgden, waren niet slecht maar een nieuwe hit stond er niet op. Noodgedwongen moest Stretch er in 1979 mee stoppen, omdat manager Clifford Davis (daar is ie weer) zijn gedane investeringen weer terug wilde.

Stretch kwam vervolgens in 2007 weer bij elkaar, bracht een ‘Greatest Hits’- album uit en toerde in het voorprogramma van de - inmiddels overleden - Jeff Healey.

Maar ‘Why Did You Do It?’is ook de vraag die ik me hardop stelde, toen ik in de jaren tachtig een remix hoorde van de enige Stretch-hit. Helaas kom je die 12”-versie op allerlei compilaties tegen. En waarom? Het nummer is weliswaar flink langer opgerekt, maar niet altijd even mooi. Sterker nog: de ziel is er compleet uitgehaald met al die rare toegevoegde percussie, de nodeloze fragmentherhalingen, de volstrekt onlogische volgorde en uit de maat gemonteerde verlengingen. Een typisch voorbeeld van een slechte mix. De maker(s) ervan heb ik nimmer kunnen achterhalen, maar da’s misschien maar goed ook. Of, om met Stretch- zanger Elmer Gantry te spreken: “I've been thinking ‘bout what you have done to me. The damage is much deeper than you'll ever see!”